Sektörde olup bitenleri deneyimli kişilerin gözünden aktardığımız röportaj serimizin yeni bölümünde konuğumuz Elif Hilal Umucu’ydu. Blockchain ve teknolojiye olan ilgisi çocukluğuna dayanan Elif Hanım daha o yıllarda kriptografi ile haşır neşir olmuş. Uluslarası bir insan olarak dünyaya faydalı olma vizyonuyla harekete geçip henüz üniversite öğrencisiyken Cumhurbaşkanlığı Dijital Dönüşüm Ofisi’nde blockchain üzerine çalışma şansı elde etmiş. Şu anda ise kariyerine Chainlink Labs ve TOGG’da devam etmektedir.
Davetimizi kabul edip bizlerle bu keyifli sohbeti gerçekleştirdiği için Digicentralized ekibi olarak kendisine çok teşekkür ediyoruz.
Blockchain alanındaki geçmişinize baktığımızda henüz üniversite öğrencisiyken Cumhurbaşkanlığı Dijital Dönüşüm Ofisinde blockchain üzerine çalıştığınızı görüyoruz. Bu noktaya gelene kadar kendinizi geliştirmek için neler yaptınız?
Uluslarası stajlar yaptım. Birini hatta Microsoft’ta yapmıştım. Bence orada öğrendiğim, edindiğim blockchain bilgileri çok önemliydi. Bence bir de çok içerik üretmek ve çok çalışmak. Okumak için okumak veya konuşmak için okumaktan ziyade gerçekten anlatabilmek ve faydalı olabilmek için okumak olabilir diye düşünüyorum.
O zamanlarda zaten Türkiye’de çok yeniydi. Düşünün yani Dijital Dönüşüm Ofisi’nde blockchain diye bir departman bile yoktu. Bir tek ben ve patronum Vural Bey çalışıyorduk bu konuya. Yani Türkçe kaynak gerçekten azdı. Biz üretiyorduk, onlar üretiyordu. Çok az olduğu için de kolayca tanınabiliyordunuz. Ama en önemlisi bence gerçekten çok okumak ve çok çalışmak.
Blockchain teknolojisi henüz toplumun büyük bir kısmı tarafından benimsenmiş değil. Sizce neler yapılarak daha fazla kişi blockchaine yakınlaştırılabilir?
Uluslarası ve ulusal staj programları açılarak olabilir. Bence burada öğrencilere çok büyük bir görev düşüyor. Arayan bulur diye bir laf var buna gerçekten çok inanırım. Çünkü arayan gerçekten buluyor. Mesela Mevlana’nın bir sözü var; “Dünyada su arayan insan suyu arar ama su da arayanı bekler” yani bunlar birbiri için yaratılmıştır. Bu sebeple ben de şöyle düşünürüm; hep belirli programlar açılır ve o programlar başvurucusunu yani alıcını bekler. O yüzden alıcıyla vericinin bir araya gelmesi için daha çok açılması gerekir. Ama bundan daha öte arkadaşlarımızın istekli bir şekilde kendilerini kanıtlamaları, kendilerinin gitmeleri, herhangi bir program yokken bile gidip rica etmeleri gerekiyor. Yeterince çalarsanız eğer o kapıyı, mutlaka birilerini uyandırışınız. İstisnası yoktur bunun gerçekten.
Blockchain teknolojisinin yakın geleceğimizde özellikle hangi sektörlerde değişime yol açacağını düşünüyorsunuz?
Tedarik zincirleri konusunda değişime yol açacağını düşünüyorum. Aslında bu savunma sanayisini ilgilendirir, bütün tedarik zinciri süreçlerini ilgilendirir, lojistik firmalarını ilgilendirir, taşımamacılığı ilgilendirir, gümrüğü ve ticaret bakanlığını ilgilendirir. Bu bilimin her bir köşesini ilgilendiri ama bu blockchain bütün sektörlerde uygulanmalıdır demek değildir. Blockchain şeffaflık gerektiren sistemler için biçilmiş kaftan ama onun haricindeki sistemler için belki %100 kullanıma uygun değildir. Çok popüler diye çok kullanılmamalı. Yapay zeka da keza aynı şekilde. Mutlaka işleri kolaylaştırır, farklılık sağlar, inovatiflik sağlar ama bu yapay zekanın dünyanın bütün sistemleriyle çalışması gerektiği anlamına gelmez.
Blockchain başlı başına ekonomiyi, finansı, tedarik zincirlerini, lojistik firmalarını, gümrük verilerini, ticareti değiştirecek ondan eminiz. Daha sonra belki yavaş yavaş hukuka, legal sisteme geçecek. Daha sonra belki alt tabanlara eğitime, eğitimin tedarik kısmına vs. gelecek diye düşünüyorum. Ama dediğim gibi bu her şeyde kullanılamamalı, her şeyde kullanıma uygun bir teknoloji değil yani bunu bilmek önemli.
Birçok farklı mecrada bu alana ilgi duyan kişilere eğitimler verdiğinizi görüyoruz. Sizce blockchain alanı yazılımcılar için ne gibi fırsatlar barındırıyor? Şirketler işe alım aşamasında neler bekliyor?
Akıllı kontrat geliştiricisi olmakla blockchain geliştiricisi olmak birbirinden çok farklı şeylerdir. Blockchain developerlar işin core tarafındalar. Mesela Ethereum üzerinde bir akıllı kontrat geliştirmek demek Solidity programlama diline hakim olmak, bunu iyi kullanabilmek, hatasız uygulayabilmek demek. Fakat blockchain developer olabilmek için protokolleri bilmek gerekiyor. Yani bir Ethereum ağını baştan yaratabilmek gerekecek ya da bir Bitcoin ağının nasıl çalıştığını, konsensusu anlamak ve bunlara uygun protokoller geliştirebilmek demektir.
Akıllı kontrat geliştiricileri kendilerini blockchain developer olarak blockchain developerlar da kendilerini akıllı kontrat geliştiricileri olarak tanımlanıyor. Genel anlamda ikisinin de yapması gereken çok fazla şey var. Belli başlı programlama dillerini, belli başlı protokolleri ya da sistem alt yapılarını öğrenmeleri gerekiyor. İngilizce zaten olmazsa olmaz. O olmazsa zaten kesinlikle öyle bir seçenek yok. Onun yanı sıra şirketlerin çok baktığı şeylerden bir tanesinin insanların bu alandaki aktiflikleri ve bilgi vermeleri olduğunu düşünüyorum. Mesela Github reposu güçlü olan Github’da çok fazla proje yapmış gençlerin 15-20 adım önde başladığını söyleyebilirim sizlere. Çünkü biz de mesela işe alım yaparken mutlaka hiç blockchain alanında çalışmış mı, çalışmadıysa bile bir kod yazmış mı, hiç kod yazmadıysa nasıl kendisine developer diyebiliyor bakıyoruz. Bolca pratik yapmaları, bolca çalışmaları, kendi kendilerine bile olsa testnetler üzerinde aktif rol almaları gerektiğini düşünüyorum. Yine kendilerine gönüllü olarak bile birkaç proje bulup buralarda çalışmak onlara çok fazla şey katacaktır eminim.
Editör Notları
Ülkemizde genç ve dinamik bir ismin blockchain alanındaki başarılarını görmek istiyorsanız buraya tıklayarak Elif Hilal Umucu’nun sosyal medya hesaplarını takip edebilirsiniz. Bu sayede Elif Hilal Hanım’ın düzenlemiş olduğu eğitim ve etkinliklerden de haberdar olabilirsiniz.
