Genesis block veya diğer adıyla başlangıç bloğu, bir blok zincirine kaydedilmiş olan ilk bloğa verilen isimdir. Ayrıca 0. ve 1. block olarak da bilinir. İlk blok olmasından dolayı kendisinden sonra gelen diğer blokları doğrudan etkilemektedir. Yazının devamında genesis block nedir sorusunun detaylı cevabını bulabilirsiniz.
Blok Nedir?
Blok zincirleri, ilgili ağdaki bilgileri bloklar içerisinde birbirine bağlantılı olacak şekilde kalıcı olarak saklarlar. Bu durumu gerçek hayata uyarlamak istediğimizde bilgiyi dağdan akan bir akarsu ve blokları da bu suları içine doldurduğumuz kovalar olarak düşünelim. Her bir kovanın alacağı su miktarı kovayı tasarlayan kişi tarafından önceden belirlenir. Aynı şekilde blok zincirlerinde de blokların boyutunun çekirdek ekip tarafından önceden belirlendiği gibi. Bunun yanı sıra dağdan akan akarsu neredeyse sonsuza yakındır. Tıpkı blok zincir üzerinde kullanıcıların her saniye işlem yapmasından dolayı ortaya çıkan bilgi gibi.
Örneğimizde kovalara sırasıyla sular doldurulur. fakat burada kovaların sırasını karıştırmamak adına her kovanın bir önceki kovayla bağlantısını sağlayacak bir iple bağlanması gerekir. İşte bu ipi de blok zincirde bir önceki bloğun hash bilgisini yeni bloğa koyarak sağladığımızı düşünebiliriz. Özetlemek gerekirse; blokchain ağı üzerinde yeni bilgiler oluştukça sırayla kovalara yani bloklarımızın içine yazılır. Bununla birlikte ayrıca her kovaların yani bloklarımızın birbiriyle bağlantılı olmasını sağlamak amacıyla her bloğun içine bir önceki bloğun hash çıktısını da bilgi olarak eklenir.
Genesis Block (Başlangıç Bloğu) Nedir?
Genesis block veya Türkçe adıyla başlangıç bloğu, bulunduğu ilgili blok zincirine kaydedilmiş ilk bloktur. Genesis block, kendisinden önce bir blok olmadığı için bir önceki bloğun hash bilgisini içermeyen tek bloktur ve kendisinden sonra gelecek diğer blokları doğrudan etkilemiştir. Ayrıca blok zincir teknolojisinin başlangıç noktası olmasından ötürü de blok zincir camiası tarafından önemli görülmektedir.
Genel literatürde başlangıç bloğunun olmaması olmazsa olmaz bir durum değildir. Fakat madenciler ve kullanıcılar için güvenebilecekleri bir başlangıç noktasının olması önemlidir. Bu başlangıç noktasını da genesis block yardımıyla sağlanabilmektedir.
Genesis Block’un Genel Özellikleri
Genesis block’un kendisine ait birkaç özelliği vardır. Bunları Bitcoin ağındaki genesis blok üzerinden açıklayalım.
- İşlem Sayısı: 1
- Transfer ücreti: $0.00
- Blok yüksekliği: 0
- Zaman Damgası: 03/02/2009, 18:15
- Nonce: 208393
- Block zorluğu: 1
1-İşlem Sayısı
Blok işlem sayısı, o blokta madenciler tarafından onaylanan işlem adeti olarak söyleyebiliriz. Bitcoin blok zincirindeki genesis bloğunda 1 adet işlem olmuştur ve bu işlem ağdan doğrulama işlemini yapan node’un adresine 50 $BTC blok ödülü gönderme işlemidir.
2-Transfer Ücreti
İlgili blok zincir ağında bir işlem gerçekleştirmek istiyorsanız transfer ücreti ödemeniz gerekmektedir. Örneğimizdeki blokta sadece sistem tarafından doğrulayıcıya bir ödül gönderildiği ve blokta başka bir işlem olmadığı için transfer ücreti 0$’dır.
3-Blok yüksekliği
Blok yüksekliği kavramı o ana kadar blok zincire eklenen blok sayısını ifade eder. Genesis bloğundan daha önce hiçbir blok var olmadığı için genesis bloğunun blok yüksekliği 0’dır. Yazımız yazılırken bitcoin ağında 762595. blok onaylanarak blok zincire eklenmiştir. Yani blok yüksekliğimiz böylelikle 762595 olmuştur.
4-Zaman Damgası
Blokların sıraya konulmasında bir başka yardımcı unsurda blokların zaman damgalarıdır. Blokların doğrulandığı zamandaki tarih sistem tarafından gün/ay/yıl ve saat olarak bloğa eklenir. Bu sayede bloğun doğrulanma zamanı herkes tarafından kontrol edilebilir ve olası kötü niyetli kişilere karşı önlem alınmış olunur. Örneğimizde bu zaman 03/01/2009, 18:15 olmuştur.
5-Nonce Kavramı
Nonce, açılımı “Number used Only Once (Sadece bir sefer kullanılan sayı)” olan ve her blok için farklı olan bir sayı değeridir. Bu sayı değeri doğrudan hash çıktısını değiştirdiği için doğru sayıyı bulan madenci doğru hash çıktısına ulaşacaktır. Doğru hash numarasını da ağa ilk yayınlayan madenci blok ödülünün sahibi olacaktır. Dolayısıyla madencinin ödülü kazanması için önemli bir belirteç olan bu değer ayrıca sistem için de bloğu doğrulayan kişinin seçilmesinde kolaylık sağlar. Fakat bu yöntem sadece Proof of Work algoritmasında geçerlidir. Örneğimizdeki Nonce değerimiz 208393’dür ve o bloğa özeldir.
6-Blok Zorluğu
Blok zorluğu bir madencinin, bir bloğu blok zincire ne kadar sürede ekleyebileceğini gösteren bir sayıdır. Bu sayı ne kadar büyükse bloğa yeni bir blok eklemek o kadar zorlaşır. Bu sayının belirlenmesinde sistem tarafından belirlenen blok oluşma süresi ve madencilerin hesaplama gücü etkilidir. Bitcoin Genesis bloğu için bu değer 1 olarak belirlenmiştir.
Bitcoin Genesis Block
Günümüzdeki blok zincir teknolojisinin ilk olarak sorunsuz bir şekilde çalıştığını gösteren Bitcoin blok zincirinin genesis bloğunda (000000000019d6689c085ae165831e934ff763ae46a2a6c172b3f1b60a8ce26f) hiçbir işlem yapılmamış ve sadece ağ tarafından blok ödülü olan 50 $BTC blok zincirinin gizli mucidi Satoshi Nakamoto’nun cüzdanına harcanamaz özelliği ile aktarılmıştır. İlk bloktaki ödülün neden harcanamaz olarak nitelendirilmesi çoğu kişi tarafından hâlâ tartışma konusudur.
Ayrıca bu muamma durum dışında ek olarak Satoshi Nakamoto genesis bloğunun ham verilerine The New York Times gazetesinden aldığı bir başlığı gizli bir mesaj olarak eklemiştir. Bu mesaj “The Times 03/Jan/2009 Chancellor on brink of second bailout for banks” Türkçe karşılığı olarak; “İngiltere Maliye Bakanı her an Bankalar için kurtarma planı uygulayabilir.” söylenebilir. Nakamoto bu metnin anlamı hakkında hiçbir zaman yorum yapmamış olsa da, çoğu kişi bunun Bitcoin için bir misyon ifadesi olarak hizmet ettiğine inanmıştır.
Bazı Bitcoin fanları, Satoshi Nakamoto’ya bir bağış olarak Genesis Block ödülünün yattığı cüzdan adresine (1A1zP1eP5QGefi2DMPTfTL5SLmv7DivfNa) az miktarda BTC bağışlıyorlar. Bu bir tür fedakarlık olarak görülüyor çünkü bir coin o adrese bir kez gönderilirse, private anahtarına sahip olmadığınız için o coini bir daha asla geri alamaz veya hareket ettiremezsiniz.
Bitcoin Genesis Bloğu Hangi Tarihte Çıkarıldı?
Bitcoin blok zincirindeki genesis blok 03–01–2009 18:15:05 tarihinde çıkarılmıştır fakat normalde blok çıkarılma süresinin 10 dk olarak planlanmasına rağmen ondan sonra gelen bloğun yaklaşık 6 gün sonra yani 09-01–2009 02:54:25 tarihinde kayıt altına alınmıştır. Bu şaibeli duruma ait 2 adet varsayım vardır:
- Birincisi, Satoshi Nakamoto’nun bu sürede dinlenmek istemesinden dolayı işlemin gerçekleşmediğidir.
- İkincisi ise Satoshi Nakamoto’nun İncil’de yazan Dünya 6 günde yaratılmıştır sözüyle blok zincir teknolojisini bağdaştırmak istemiş olmasıdır.
Özet
Bloklar, blok zinciri içerisinde birbirine bağlı olacak şekilde kalıcı bir şekilde saklanırlar. Genesis Block ya da Türkçe adıyla başlangıç bloğu da bu blokların başlangıç referansı olarak adlandırabilir. Başlangıç bloğu olmasından ötürü kendisine özel transfer sayısı, transfer ücreti, blok yüksekliği ve blok zorluğu gibi sayısal değerlere sahiptir. Son olarak ise bir blok zincirinin doğuşunun ilk adımı olarak görüldüğünden blok zincirindeki birçok kullanıcı tarafından oldukça önemli bir yere sahiptir.
En son gelişmelerden haberdar olmak için Digicentralized Twitter ve Instagram hesaplarını takip edebilirsiniz.
